ایران پسا تحریم

کیوان کاشفی

عضو هیات رئیسه اتاق ایران

هدف از این نوشتار بررسی اجمالی پتانسیل تاثیراتی است که توافق وین می‌تواند روی مختصات و مناسبات اقتصادی ایران از خود به جا بگذارد. هر چند هنوز تحریم‌ها برداشته نشده و بازار راه طولانی برای رسیدن به ثبات در پیش دارد، اما با یک نگاه واقع‌بینانه می‌توان اقتصاد کشورمان را به دو دوره قبل و بعد از امضای این پیمان تقسیم کرد. شاید کمی ساده‌لوحانه به نظر برسد اگر بگوییم تمامی مشکلات اقتصادی ایران با رفع تحریم‌ها برطرف شده و اقتصاد به شدت وابسته کشورمان یک شبه به سطح آرمانی اقتصادهای قدرتمند جهان می‌رسد؛ اما با نگاهی واقع گرایانه می‌توان اتفاقاتی را پس از برداشته شدن عملی تحریم‌ها برای اقتصاد ایران پیش‌بینی کرد.

پیش‌بینی رویترز برای ایران پساتحریم

ایران می گوید از طرف کشورهای دیگر، از جمله ترکیه، پیشنهادهایی به قیمت کم تر دریافت کرده است. این اتفاق که به چشم انداز رفع تحریم ها علیه تهران مربوط است، باعث چالشی بزرگ برای شرکت های هندی شده است که پیشتر، خود را بی رقیب می دیدند.

پول‌نیوز - خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره چشم انداز رفع تحریم ها علیه ایران نوشت: اکنون تهران در معامله با شرکت های خارجی از موضع برتر مذاکره می کند و اعلام کرده است برخی معامله های دوران تحریم را لغو خواهد کرد.

خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه با اشاره به چشم انداز رفع تحریم ها علیه ایران ، از تلاش شرکت های هندی برای عقب نماندن از کشورهای غربی در معامله با ایرانِ خبر داد و نوشت: تلاش تهران و دهلی برای به نتیجه رسیدن صادرات ریل و خطوط آهن به ایران، یکی از جنبه های این تلاش است.

پساتحریم فرصت مناسب برای بهره گیری از تکنولوژی های جدید

در دوران تحریم از جمله عومل بسیار مهم در کندی سرعت پیشرفت و تولید در کشور، عدم ورود و نبود تکنولوژی و تجهیزات جدید و به روز بود. با توجه به اینکه اکثر زیر ساخت های صنعتی کشور ما از ماشین الات غربی بهره می بردند نبود امکان تعمیر و بهبود و یا ارتقا آنها باعث می شد مراکز تولید دچار مشکل شده و از رقابت با غول های تولیدی بزرگ بین اللملی باز بمانند.

با توجه به رفع تحریم ها و امکان تهیه تجهیزات و تکنولوژی های جدید می طلبد مسئولین امر در اولین فرصت با توجه به اولویت های روز کشور در زمینه های مختلف صنعتی و تولیدی تکنولوژی های جدید و  مورد نیاز کشور را تهیه نمایند. این موضوع از دو جهت اهمیت خواهد داشت؛

اول اینکه ما خواهیم توانست در عرصه ی رقابت بین اللملی با غول های جهان صنعت و تولید به رقابت بپردازیم و این سهم ما را از بازار های جهانی افزایش داده و نیاز ما به صادرات نفتی را کاهش خواهد داد.

دوم اینکه این تجهیزات ما را برای یک مدت طولانی از تحریم های احتمالی در آینده بیمه خواهند کرد و در صورت بازگشت احتمالی تحریم ها برای مدتی از لحاظ تکنولوژی در بخش های مختلف صنعت با مشکل مواجه نخواهیم بود.

مسئله اصلی | مردمی کردن اقتصاد(از بیانات رهبر معظم انقلاب)

                                                           

سخنان حضرت آیت‌الله خامنه‌ای که در این صوت می‌شنوید:

اگر ملت مقتدر باشد، توانا باشد، نیاز خود را کم کند، مشکلات خود را برطرف کند، و امروز که مسئله‌ی اقتصاد مسئله‌ی اصلی است، بتواند اقتصاد خود را روبه‌راه کند، دشمن در مقابله‌ی با ملت ایران بی‌دفاع خواهد ماند.
حرم مطهر امام خمینی ۱۳۹۲/۳/۱۴

این اقتصادی که به عنوان اقتصاد مقاومتی مطرح میشود، مردم‌بنیاد است؛ یعنی بر محور دولت نیست و اقتصاد دولتی نیست، اقتصاد مردمی است؛ با اراده‌ی مردم، سرمایه‌ی مردم، حضور مردم تحقّق پیدا میکند. امّا «دولتی نیست» به این معنا نیست که دولت در قبال آن مسئولیّتی ندارد؛ چرا، دولت مسئولیّت برنامه‌ریزی، زمینه‌سازی، ظرفیّت‌سازی، هدایت و کمک دارد. کار اقتصادی و فعّالیّت اقتصادی دستِ مردم است، مال مردم است؛ امّا دولت ـ به‌عنوان یک مسئول عمومی ـ نظارت میکند، هدایت میکند، کمک میکند. آن جایی که کسانی بخواهند سوء‌استفاده کنند و دست به فساد اقتصادی بزنند، جلوی آنها را میگیرد؛ آنجایی که کسانی احتیاج به کمک دارند، به آنها کمک میکند.

توافق هسته ای؛ فرصت ها و چالش های پیش روی دولت روحانی

پس از سپری شدن یک دهه از مناقشه هسته ای ایران و غرب این مناقشه اکنون با برقرای یک توافق در استانه ایجاد چارچوبی اجرایی برای حل و فصل خود قرار دارد.

الف ) سیاست خارجی :

پس از سپری شدن یک دهه از مناقشه هسته ای ایران و غرب این مناقشه اکنون با برقرای یک توافق در استانه ایجاد چارچوبی اجرایی برای حل و فصل خود قرار دارد. بدون تردید تصمیم اوباما مبنی بر انتخاب راه حل سیاسی برای این موضوع به جای راه حل نظامی و همچنین تصمیم جمهوری اسلامی ایران به برقراری مذاکرات، روی کار آمدن دولت روحانی و بدنبال آن انتقال پرونده هسته ای از شورای عالی امنیت ملی به وزارت امورخارجه در رسیدن طرفین به مرحله  کنونی نقش غیر قابل انکاری داشته است. این مناقشه که بطور حتم می توان از آن به عنوان مهمترین مناقشه میان غرب و ایران نام برد پیامدهایی را بر سیاست خارجی و داخلی ایران تحمیل نمود که در حوزه سیاست خارجی تیره شدن روابط سیاسی با غرب،  تلاش غرب برای انزوا و ممانعت از ایفای نقش منطقه ای ایران بویژه تحت تاثیر لابی اسرائیلی را بایستی از اصلی ترین پیامدهای این مناقشه در نظر گرفت. هرچند که به نظر می رسد تصمیم ایران برای مذاکره مستقیم با آمریکا پس از روی کار آمدن دولت روحانی از همان آعاز به کار مذاکرات توانسته باشد بخشی از احساس غربی ها مبنی بر عدم اعتماد سازی جمهوری اسلامی ایران را جبران کند ولی به هرحال آنچه که منطقی می کند این است که حذف پیامدهای منفی گفته شده در عرصه سیاست خارجی و ایجاد تغییر پایدار در دیدگاه غرب نسبت به جمهوری اسلامی ایران نیازمند گذر زمان و مهمتر از آن بهره گیری صحیح سیاستمداران ایران از فرصت بوجود آمده از طریق گسترش دامنه روند مذاکرات به سایر مسایل مهم منطقه از جمله داعش و بحران های منطقه ای همچون سوریه و یمن است.